Uisce Éireann ag deimhniú plean don 'tionscadal uisce is mó riamh i stair na hÉireann'

Tá Uisce Éireann tar éis pleananna a fhógairt chun iarratas pleanála a thaisceadh ag lorg cead do thionscadal soláthair uisce nua i réigiúin thoir agus lár na tíre.

Deir an fóntas Stáit gurb é an tionscadal, má cheadaítear é, an tionscadal uisce is mó riamh i stair na hÉireann agus go mbeidh sé in ann freastal ar riachtanais soláthair uisce suas le 50% de dhaonra an Stáit.

Faoi réir pleanála, deir Uisce Éireann go bhfuil súil acu tosú ar an tógáil in 2028 agus go mbeidh sé críochnaithe laistigh de chúig bliana. Meastar go gcosnóidh an tionscadal idir €4.58 billiún agus €5.96 billiún.

Faoin bplean, moltar go ndéanfar uisce ón tSionainn a chóireáil in aice le Cnoc an Éin, Contae Thiobraid Árann agus ansin go ndéanfar é a phíobáil 170km trí Chontae Thiobraid Árann, Uíbh Fhailí agus Chill Dara go dtí taiscumar críochfoirt ag Cnoc na bPí i gContae Bhaile Átha Cliath, ag nascadh le líonra dáilte uisce Cheantar Mhór Bhaile Átha Cliath.

Deir Uisce Éireann go gcuirfidh siad an t-iarratas pleanála faoi bhráid an Choimisiúin Phleanála go foirmiúil níos déanaí an tseachtain seo. Beidh breis is 500 doiciméad san iarratas seo, lena n-áirítear iarratas pleanála um Fhorbairt Bonneagair Straitéisigh agus iarratas ar Ordú Ceannaigh Éigeantaigh.

Cuirfidh an tionscadal soláthar athléimneach ar fáil ó tharla go bhfuil dúshláin mhóra roimh an soláthar uisce reatha i réigiúin lár na tíre agus thoir na tíre le déanaí agus ró-spleáchas ar fhoinse amháin chun soláthar a dhéanamh do bhreis is 1.7 milliún duine.

LÉIGH TUILLEADH: B’fhéidir go mbeadh ar thaistealaithe Éireannacha chuig na Stáit Aontaithe cúig bliana dá stair sna meáin shóisialta a chur isteach

Cuirfear soláthar uisce sábháilte, slán ar fáil do Bhaile Átha Cliath, an Mhí, Cill Dara agus Cill Mhantáin mar thoradh ar an tionscadal. Cruthóidh sé ‘spine’ soláthair uisce cóireáilte ar fud na tíre freisin a sholáthróidh bonneagar a fhreastalóidh ar phobail feadh an bhealaigh i dTiobraid Árann, Uíbh Fhailí agus an Iarmhí.

Ina theannta sin, beidh sé indéanta soláthairtí atá ag freastal ar Bhaile Átha Cliath faoi láthair a atreorú ar ais go Lú, an Mhí, Cill Dara, Ceatharlach agus Cill Mhantáin, rud a chuirfidh slándáil soláthair ar fáil do thithe agus do ghnólachtaí a thacaíonn le fás agus a chuireann forbairt réigiúnach chun cinn.

D’fhógair Uisce Éireann, má cheadaítear é, go bhfostóidh an tionscadal níos mó ná míle duine go díreach chomh maith le caiteachas suntasach gaolmhar ar earraí agus seirbhísí soláthraithe áitiúla.

Tá Scéim Shochair Pobail saincheaptha á moladh ag an bhfóntas freisin mar chuid den Tionscadal Soláthair Uisce, chun tacú le pobail a bheidh ina n-óstach ar ghníomhaíochtaí tógála agus bonneagar buan. Áirítear leis seo Ciste Infheistíochta Gnóthachan Pobail ilmhilliún euro.

Tá comhairliúchán poiblí fairsing tarlaithe go dtí seo agus déanfar tuilleadh comhairliúcháin sna seachtainí agus sna míonna amach romhainn agus Oifigeach Idirchaidrimh Pobail tiomnaithe don tionscadal ag tabhairt cuairte ar phobail atá buailte chun bualadh le geallsealbhóirí áitiúla agus tuilleadh eolais a roinnt faoin tionscadal.

Ag fáiltiú roimh an bhfógra, dúirt an tAire Caiteachais Phoiblí, Bonneagair, Athchóirithe Seirbhíse Poiblí agus Digitithe, Jack Chambers TD: "Is cloch mhíle mhór é an t-iarratas pleanála seo don Tionscadal Soláthair Uisce a chur faoi bhráid an Choimisiúin Phleanála a chuirfidh tithíocht ar fáil i Réigiún an Oirthir agus na Láir Tíre."

Lean sé air: "Is píosa ríthábhachtach bonneagair é an tionscadal seo chun tacú le forbairt na hÉireann, ní hamháin i seachadadh tithe nua do dhaoine óga, do theaghlaigh agus d’oibrithe inár ngeilleagar, ach chun gnólachtaí agus pobail a chothabháil ar fud réigiún Lár na Tíre agus Oirthear na tíre."

Dúirt Maria O’Dwyer, Stiúrthóir Seachadta Bonneagair ag Uisce Éireann (sa phictiúr thíos): "Níl an t-easnamh soláthair uisce atá ag fás agus an easpa athléimneachta soláthair i Réigiún an Oirthir agus Lár na Tíre inbhuanaithe ar chor ar bith. Meastar go mbeidh 34% níos mó uisce ag teastáil faoi 2044 i gCeantar Mór Bhaile Átha Cliath."

"Tá an tionscadal seo ríthábhachtach chun go mbeimid in ann tacú le soláthar tithíochta agus tá sé faoi thacaíocht ó ghealltanas leanúnach maoinithe an Rialtais. Le linn na míonna amach romhainn, leanfaimid orainn ag plé le conraitheoirí ionchasacha agus ag dul chun cinn an phróisis soláthair ionas gur féidir oibreacha a shlógadh chomh tapa agus chomh héifeachtach agus is féidir."

Tá sé beartaithe ag an Tionscadal Soláthair Uisce uisce a bhaint as Imchuach Parteen ar Abhainn na Sionainne Íochtaraí, ag baint úsáide as uasmhéid de 2% dá shreabhadh meánach fadtéarmach.